MONS. DR. LADISLAV NEMET, BEOGRADSKI NADBISKUP I METROPOLIT

Mons. dr. Ladislav Nemet (László Német) rođen je u Odžacima, Republika Srbija, 7. septembra 1956. godine. U red Verbita stupio je 7. septembra 1977. godine, a visokoškolsko obrazovanje stekao je u Pieniężnou, u Poljskoj. U istom gradu 8. septembra 1982. godine položio je doživotne redovničke zavjete. Magistrirao je na Lublinskom katoličkom sveučilištu 7. aprila 1983., a za svećenika je zaređen u Odžacima 1. maja 1983. godine. Između 1985. i 1987. godine nastavlja školovanje u Rimu, a između 1987. i 1990. godine sveučilišni je duhovnik na Filipinima.

Godine 1994. stječe doktorat iz dogmatike na Papinskom sveučilištu Gregoriana u Rimu. Od 1994. i 2000. godine  predaje dogmatiku u Austriji na Filozofsko-teološkoj višoj školi Verbita, a između 2000. i 2004. godine vrši službu na stalnom međunarodnom predstavništvu Svete Stolice u Beču.

Između 2004. i 2007. provincijal je Verbita u Republici Mađarskoj, a generalnim tajnikom Mađarske katoličke biskupske konferencije imenovan je 15. juna 2006. godine i tu službu obavlja sve do 2008. godine.

Papa Benedikt XVI. 23. aprila 2008. godine imenovao ga je  biskupom Zrenjaninske biskupije. Za biskupa je zaređen 5. jula iste godine u zrenjaninskoj katedrali.

Za predsjednika Međunarodne biskupske konferencije sv. Ćirila i Metoda na mandat od pet godina izabran je 2016. godine, a reizabran je ponovno na mandat od pet godina 2021. godine. Prethodno je od aprila 2011. do 16. ožujka 2016. bio generalni tajnik iste Konferencije.

Od 25. septembra 2021. godine vrši službu potpredsjednika Vijeća europskih biskupskih konferencija (CCEE).

Papa Franjo, na spomendan svetih Srijemskih mučenika, 5. novembra 2022. godine imenovao ga je beogradskim nadbiskupom i metropolitom.

Govori mađarski, srpski, engleski, njemački, poljski, talijanski i hrvatski jezik.

Mons. Stanislav Hočevar, nadbiskup u miru

Mons. Stanislav Hočevar rođen je 12. XI 1945. godine u selu Jelendol, župa i opština Škocjan kod Novog Mesta, Biskupija Novo Mesto, Slovenija. Po završenoj osmogodišnjoj školi u Škocjanu, godine 1960. pridružio se Don Boskovim salezijancima. Gimnaziju je pohađao u Križevcima i Rijeci, a potom je stupio u novicijat salezijanaca. Vojsku je služio u Skoplju 1966–1967. godine. Zatim je bio odgojitelj u novicijatu u Želimlju kod Ljubljane. Teologiju je studirao na Teološkom fakultetu u Ljubljani. Za sveštenika je zaređen 29. 6. 1973. godine.

Magistrirao je na Teološkom fakultetu u Ljubljani 1979. godine s tezom iz teologije: Osebni greh v današnji hamartologiji. Od godine 1973. bio je odgojitelj u malom semeništu u Želimlju, a od 1979. upravnik te salezijanske ustanove.

Dve godine (1982–1984) bio je zamenik salezijanskog provincijala u Sloveniji. Zatim je četiri godine bio upravnik Internata za srednjoškolce – Modestovog doma u Celovcu (Klagenfurt) u Austriji. Godine 1988. prvi put je izabran za provincijala salezijanaca u Sloveniji, a od 1994. do 2000. g. poveren mu je drugi mandat u istoj službi. Sudelovao je na četiri generalna kapitula salezijanaca u Rimu. U dva mandata bio je predsednik Konferencije viših redovničkih poglavara i poglavarki Slovenije, a zatim dve godine generalni sekretar iste konferencije.

Uz odgovorne dužnosti našao je vremena i za pisanje. Godine 1978. izašla je njegova knjižica Peter s Poljske, godine 1983. Odpri srce, 1988. godine čitanja za majsku pobožnost Veliko znamenje, a 1998. bio je urednik knjige Leta velikega dozorevanja o svim nasilno umrlim žrtvama Drugog svetskog rata u domaćoj župi Škocjan kod Novog Mesta.

U godini 1999. za vreme bombardovanja Jugoslavije pokrenuo je inicijativu »Mir tebi, Balkane« i u istoj godini uspešnu fondaciju za pomoć porodicama s više dece pod imenom Anin sklad. Na svetkovinu Gospodnjeg naveštenja 25. III 2000. godine papa Ivan Pavao II imenovao ga je za nadbiskupa koadjutora u Beogradu. Biskupsko ređenje primio je 24. V 2000. g. u crkvi Marije Pomoćnice na Rakovniku u Ljubljani. U Beograd dolazi za Duhove 2000. godine.
Na plenarnoj sednici Biskupske konferencije Jugoslavije u jesen 2000. g. prima dužnosti referenta za katehezu i mlade, za redovnički život, a postaje i predsednik Biskupske komisije za Caritas.

31. III 2001. g. sveti otac Ivan Pavao II prihvata molbu za razrešenje dotadašnjeg beogradskog nadbiskupa dr Franca Perka, čime mons. Stanislav Hočevar preuzima službu beogradskog nadbiskupa i metropolita.

16. IV 2001. g. izabran je za predsednika Biskupske konferencije SR Jugoslavije, kasnije preimenovane u Međunarodnu biskupsku konferenciju Sv. Ćirila i Metodija, u kojoj obavlja i druge funkcije, a 7. VI 2006. g. na XVI plenumu u Petrovaradinu poveren mu je još jedan petogodišnji mandat.
Godine 2002. postao je član Papskog veća za unapređivanje jedinstva hrišćana. Na biskupskom grbu mons. Stanislava Hočevara predstavljeni su zvezda i harfa. Zvezda označava transcendentnu dimenziju ljudskog života, zato označava i Crkvu i Bogorodicu; harfa je instrument koji govori o skladnom zajedništvu, a simboličnim brojem sedam i o svetim tajnama Crkve. Tim simbolima označavaju se svetlost i nada koju donosi kršćanstvo. Boje na pozadini grba su tipične slovenačke boje.

Prema odluci pape Franje, od dana imenovanja mons. Ladislava Nemeta beogradskim nadbiskupom, 5. novembra 2022. godine,mons. Stanislav Hočevar, beogradski umirovljeni nadbiskup upravljat će Beogradskom nadbiskupijom kao apostolski administrator sve do dana ustoličenja novoimenovanog nadbiskupa Nemeta.

Moto njegove biskupske službe je: Servite Domino in laetitia (što znači: Služite Gospodu s radošću).

Mons. dr Franc Perko (nadb. 1986-2001)

Rođen je 1929. godine u Krki (Slovenija). Teološki fakultet završio je u Ljubljani, gde je i zaređen za sveštenika (1953). Doktorirao je 1963. na Katoličkom bogoslovnom fakultetu u Ljubljani s tezom Filozofija i teologija sv. Ćirila i Metodija. Između 1965. i 1968. godine bio je na magistarskim studijama na Istočnom institutu u Rimu, gde je magistrirao na temu istorije i teologije Istočnih crkava. Od 1976. do 1981. bio je dekan Teološkog fakulteta u Ljubljani, a od 1985. do 1990. član Međunarodne teološke komisije u Rimu.

Za Beogradskog nadbiskupa i prvog metropolita imenovan je 16. decembra 1986; posvetio ga je lično Jovan Pavle II 6. januara 1987. u Rimu. Beogradsku nadbiskupiju preuzeo je 15. februara 1987. Od 1991. član je međunarodne katoličko-pravoslavne teološke komisije. Po osnivanju Biskupske Konferencije SRJ 1997. izabran je za njenog prvog predsednika.

Nadbiskup Perko bio je jedan od pionira uspostavljanja bratskih veza Bogoslovskog fakulteta Srpske pravoslavne crkve u Beogradu i Bogoslovskog fakulteta u Ljubljani, što je krunisano ekumenskim susretima tri teološka fakulteta u ondašnjoj Jugoslaviji (u Beogradu, Zagrebu i Ljubljani). Ti ekumenski susreti započeli su 1974, da bi se održavali svake druge godine, neizmenično, u organizaciji svakog teološkog fakulteta. Bio je aktivan učesnik tih simpozijuma do poslednjeg skupa 1990. godine.

Posebno delikatno je bilo vreme biskupovanja od devedesetih godina XX veka i raspada SFR Jugoslavije. Uprkos neprilikama kojima je bio izložen, ostao je spreman za dijalog i sa neistomišljenicima. Godine 1997. dobio je posebnu važnu ulogu u okviru tada formirane Biskupske konferencije Jugoslavije (potonje Srbije i Crne Gore). Naredne godine učestvovao je na biskupskoj Sinodi u Rimu. Godine 1999. doživljava bombardovanje Beograda, odnosno Srbije i Crne Gore (kao i izjašnjavanje Svete Stolice protiv tog čina od NATO-a, učinjenog pod nazivom ’’Milosrdni anđeo’’). Zbog slabog zdravstvenog stanja je penzionisan. Potom je živeo u rodnoj Sloveniji, sve do smrti 20. februara 2008. godine.

Mons. Alojzije Turk (nadb. 1980-1986)

Rođen je 1909. godine u Bršlinu kod Novog Mesta u Sloveniji. Studirao na Bogoslovskom fakultetu u Ljubljani. Za sveštenika je zaređen 1934. Već tokom studija zainteresovao se za probleme jedinstva hrišćana; učestvovao na međunarodnim ćirilometodskim kongresima kao i na nekoliko sveslovenskih kongresa.

Pošto je zaređen za sveštenika skopski biskup Gnidovec ga je pozvao u svoju biskupiju, gde se od 1934. godine nalazio na različitim mestima dijeceze. U januaru 1935. povereno mu je uredništvo časopisa Blagovest.

Za vreme Drugog svetskog rata bio je vojni sveštenik. Godine 1944. imenovan je u Skoplju za generalnog vikara s posebnim ovlašćenjima za deo biskupije pod bugarskom okupacijom. Godine 1955. morao je da se vrati u Sloveniju. Od 1959. je u Beogradu, gde pomaže župniku Krista Kralja. Godine 1964. postaje glavni urednik Blagovesti. Imao je i druga važna zaduženja. Održavao je prijateljske kontakte sa Srpskom pravoslavnom crkvom i njenim institucijama. Učestvovao je na svim ekumenskim simpozijumima.

Za beogradskog nadbiskupa je imenovan 7. marta 1980. godine, a biskupsko posvećenje je primio 20. aprila. Godine 1986. papa mu je imenovao naslednika. Povukao se u Sloveniju i ostatak života proveo u Novom Mestu, gde je i umro 1995.

Mons. dr Gabrijel Bukatko (nadb. 1964-1980)

Rođen 1913. godine u Donjim Andrijevcima kod Slavonskog Broda (Hrvatska). Potiče iz Križevačke eparhije, koja je u to vreme okupljala sve grkokatolike na području Jugoslavije. Gimnaziju je završio kod franjevaca u Visokom, a bogoslovske studije u Rimu, gde je stekao i titulu doktora nauka.

U Križevcima je bio i sekretar biskupa; s vremenom je postao kanonik. Godine 1950. imenovan je za apostolskog administratora Križevačke grkokatoličke eparhije. Biskupsko posvećenje je primio 1952. Deset godina je bio sekretar Biskupske konferencije Jugoslavije. Za nadbiskupa koadjutora s pravom naslednstva, imenovan je početkom 1961.

Nakon smrti Josipa Ujčića (1964) postaje beogradski nadbiskup. Zatekao je tešku ekonomsku situaciju, kao i nedostatak sveštenika u Nadbiskupiji, što je želeo da prevlada, kao svoj primarni zadatak. Posvećenički se pobrinuo da odredbe Drugog vatikanskog sabora zažive i na području njegove dijeceze.

Uspeo je da uspostavi uzorne odnose s Pravoslavnom crkvom u Srbiji. U to doba, 1966. obnovljeni su i diplomatski odnosi između Svete Stolice i SFR Jugoslavije, što je unekoliko olakšalo njegovu misiju.

Godine 1980. podneo je ostavku iz zdravstvenih razloga i prema kanonskim propisima. Potom se povukao u Ruski Krstur, gde je i umro 19. X 1981. godine. Sahranjen je u parohijskoj crkvi sv. Nikole (koja je od 2003. katedralni hram egzarha za vernike istočnog obreda u Srbiji i Crnoj Gori). Smatra se da mu je najveća zasluga što je okupljao bogoslove i iz drugih biskupija, nastojeći da za Nadbiskupiju osigura kler, te da je za vreme Drugog vatikanskog sabora, na kojem je učestvovao, zapaženo ’’zračenje njegove ličnosti’’.

Mons. dr Josip Ujčić (nadb. 1936 – 1964)

Rođen je 1880. godine u Starom Pazinu u Istri, danas u Hrvatskoj. Posle studija je zaređen za sveštenika u Trstu (1902). Doktorirao je u Beču 1908. godine. Bio je sekretar biskupa u Trstu i istovremeno profesor moralne teologije u Gorici. Između 1912. i 1918. bio je dvorski kapelan na carskom dvoru i direktor bečkog zavoda ’’Augustineum’’. Nakon Prvog svetskog rata postao je profesor moralne teologije na novoosnovanom Bogoslovskom fakultetu u Ljubljani.

Za beogradsko-smederevskog nadbiskupa i apotolskog administratora banata imenovan je 28. novembra 1936. godine. Premda pripremljen na mnoge nasleđene probleme u Nadbiskupiji, uključujući i one finansijske prirode, svojom sposobnošću i svestranim zalaganjem uspeo je da sačuva što se moglo spasti, usmeravajući rad Nadbiskupije ka njenom razvoju, kao i duhovni život stada. Svedok je tzv. konkordatske krize (1937) zbog nezadovoljstva pojedinih političkih i crkvenih krugova koji se nisu slagali sa potpisivanjem Konkordata između Vatikana i Kraljevine Jugoslavije. Početak Drugog svetskog rata, raspad Kraljevine Jugoslavije i nemačka okupacija donele su njemu lično i nadbiskupiji u celini ogromne neprilike. Trudio se da unesrećenima pruži pomoć i nadu. Ipak, usled novih istorijskih neprilika mnogi katolici odlaze iz Beograda i Srbije. S druge strane, mnogobrojni Slovenci, proterani iz svojih domova, nastanjuju se u Beogradu i u unutrašnjosti Srbije, među kojima su i sveštenici, redovnici i redovnice. Pored gostoprimstva Srba, i sam je učinio mnogo na tome da izbeglice budu zbrinute. Posle Drugog svetskog rata, u prvim godinama komunističke Jugoslavije, suočio se s mnogim nevoljama svog stada. U isto vreme opusteli su pastoralni centri u unutrašnjosti Srbije, dok je deo crkvene imovine nacionalizovan. Bilo je potrebno mnogo truda i mudrosti da očuva Nadbiskupiju. Ozbiljan momenat tokom njegovog mandata bio je i prekid diplomatkih odnosa između Jugoslavuje i Svete Stolice 1952. godine.

Svestan svih ograničenja ipak je uspevao da komunicira s najrazličitijim slojevima ljudi, pa i s vlašću. Uspelo mu je da vodi Crkvu bez većih problema u nametnutim okolnostima. Punih četrnaest godina bio je predsednik Biskupske konferencije Jugoslavije. Posebno je zaslužan za ponovno izlaženje lista Blagovest (1946). Učestvovao je na Drugom Vatikanskom saboru (1962-1965). U 80. godini života dobio je visoko državno odlikovanje, a Sveta Stolica mu je dala dužno priznanje za njegov rad. Iscrpljen bolešću umro je 24. marta 1964. godine. Sahranjen je u Beogradu u crkvi Krista Kralja.

Mons. fra Ivan Rafael Rodić (nadb. 1924 – 1936)

Rođen je 1870. u Nurkovcu kod Požege u Hrvatskoj. U franjevačku Provinciju sv. Ivana Kapistranskog stupio je 1886. godine. Za sveštenika je zaređen 1893. u Budimpešti, gde je iste godine položio ispit za profesora teologije. Od tada do 1898. predavao je u Baji. Od 1900. do 1903. bio je prvi kustos novoosnovane franjevačke Provincije sv. Ćirila i Metoda. Bio je gvardijan u Zagrebu (1900-1903; 1909-1912), Varaždinu (1903-1909) i na Trstu, kraj Rijeke (1918-1923).

Za apostolskog administratora Banata sa sedištem u velikom Bečkereku (Zrenjaninu) imenovan je 1923. Na tom mestu zateklo ga je imenovanje za prvog beogradsko-smederevskog nadbiskupa 29. oktobra 1924. godine. Pred njim su bili ogromni zadaci, jer je trebalo organizovati rad obnovljene Nadbiskupije na svim nivoima, od temelja. Zahvaljujući upornosti ubrzo osniva župe u Beogradu i u unutrašnjosti Srbije. Blagoslovio je i mnoga laička društva. Doprineo je utemeljenju karitatiivnih organizacija. Jednim od njegovih velikih uspeha smatra se Euharistijski kongres, održan u Velikom Bečkereku (1934).

Manje sreće imao je usvojim finansijskim poduhvatima, koji su prema dosadašnjim saznanjima posledica pogrešnih saveta. Ti događaji doneli su Nadbiskupiji i njemu lično mnoge neugodnosti. Da bi u nastalim prilikama olakšao Crkvi, on je 1936. zatražio ostavku. Posle toga živeo je u Hrvatskoj Kostajnici, a od 1938. do smrti 10. maja 1954. godine u Požegi.